古今希腊语名词动词形态微比较
2014-11-15 14:12阅读:
克里特岛上的古代壁画
现代希腊语和古希腊语在语音、词汇、语法方面都有较大的差异。语音和词汇的一些差异可以参考信德麟(2007)“附录II:关于现代希腊语”。以下简单列举一些名词动词形态变化上的差异。
1.名词
古今希腊语名词都有性、数、格三个语法范畴。现代希腊语依然保留阳性、阴性和中性,而数少了一个双数,格只剩下主格、属格、宾格和呼格。例如:
ἵππος(古希)/ίππος(现希)“马”,阳性
单数 古希 现希
主格 ἵππος ίππος
属格 ἵππου ίπ
που
与格 ἵππῳ 无
宾格 ἵππον ίππο
呼格 ἵππε ίππε
复数
主格 ἵπποι ίπποι
属格 ἵππων ίππων
与格 ἵπποις 无
宾格 ἵππους
ίππους
呼格 ἵπποι ίπποι
双数
主宾呼格 ἵππω 无
属与格 ἵπποιν 无
νίκη(古希)/νίκη(现希)“胜利”,阴性
单数 古希 现希
主格 νίκη νίκη
属格 νίκης νίκης
与格 νίκῃ 无
宾格 νίκην νίκη
呼格 νίκη νίκη
复数
主格 νῖκαι νίκες
属格 νικῶ νικών
与格 νίκαις 无
宾格 νίκᾱς νίκες
呼格 νῖκαι νίκες
双数
主宾呼格 νίκᾱ 无
属与格 νίκαιν 无
δῶρον(古希)/δώρο(现希)“礼物”,中性
单数 古希 现希
主格 δῶρον δώρο
属格 δώρου δώρου
与格 δώρῳ 无
宾格 δῶρον δώρο
呼格 δῶρον δώρο
复数
主格 δῶρα δώρα
属格 δώρων δώρων
与格 δώροις 无
宾格 δῶρα δώρα
呼格 δῶρα δώρα
双数
主宾呼格 δώρω 无
属与格 δώροιν 无
古希腊语双数对应到现代希腊语就是数词“δύο”加名词复数。例如:τὼ ὀφθαλμὼ=οι δύο οφθαλμοί(两只眼睛),τὼ
πόδε =τα δύο πόδια(两条腿)
现代希腊语多用介词词组替代古语中的与格。例如:
ἦσαν ὠφέλιμοι τῇ πατρίδι
ήταν ωφέλιμοι στην πατρίδα
他们对祖国是有用的(στην=σε+την)
σύμφωνος τοῖς λόγοις
σύμφωνος με τα λόγια
赞同那些话
形容词、代词、定冠词等也各有性数格的变化,不列举了。
2.动词
古希腊语动词变化相当丰富,现代希腊语相比而言就显得简化很多,很多不规则变化都成了规则变化。
古语里的μι类动词在现代语言里都变为了ω类。例如:δίδωμι=δίνω给,τίθημι=θέτω放置
2.1 时态
-陈述式现在时:古今希腊语都是现在时词干加相应的人称。
例如:τρέχω跑
古希:τρέχω, τρέχεις, τρέχει, τρέχομεν, τρέχετε,
τρέχουσι,(双数第二人称τρέχετον, 双数第三人称τρέχετον)
现希:τρέχω, τρέχεις, τρέχει, τρέχουμε, τρέχετε, τρέχουν
-陈述式未完成过去时:古希腊语中各人称都需要含增音的现在时词干,现代希腊语只有部分动词有增音,且增音在复数第一、二人称中省略,第三人称有可加可不加的情况。其后再加相应的人称词尾。
例如:γράφω写
古希:ἔγραφον, ἔγραφες, ἔγραφε, ἐγράφομεν, ἐγραφετε,
ἔγραφον,(双数第二人称ἐγράφετον, 双数第三人称ἐγραφέτην)
现希:έγραφα, έγραφες, έγραφε, γράφαμε, γράφατε, έγραφαν/γράφανε
现代希腊语以-άω/-ώ结尾的动词在进行变位时添加含有-ούσ-的人称词尾。例如:
μιλάω/μιλώ说:μιλούσα, μιλούσες, μιλούσε, μιλούσαμε, μιλούσατε,
μιλούσαν(ε)
-陈述式不定过去时:这个时态在古今希腊语中构成中都很复杂。古希腊语有词干增音,现代希腊语只在一部分动词里有。
例如:γελάω(古希)/γελώ(现希)笑
γελάω(古希):ἐγέλασα, ἐγελασας, ἐγελάσε, ἐγελάσαμεν, ἐγελάσατε,
ἐγέλασαν,(双数第二人称ἐγελάστον,双数第三人称ἐγελάστην)
γελώ(现希):γέλασα, γέλασες, γέλασε, γελάσαμε, γελάσατε,
γέλασαν/γελάσανε
现代希腊语中有词干增音的动词有:σώζω拯救-έσωσα,
γδύνω脱衣-έγδυσα,νιώθω感觉-ένιωσα,δένω系-έδεσα
有部分动词的变位时词尾不是-σ而有其他形态。例如:κοίταζω看-κοίταξα,δούλεύω工作-δούλεψα
-陈述式将来时:古希腊语由词干加相应的人称构成将来时,现代希腊语受到“巴尔干语言联盟”的影响产生了一种特殊结构,由θα(源自θέλω
να“想要做”)加动词非独立式(词尾类似过去时)变位构成。
例如:διδάσκω教
古希:διδάξω, διδάζεις, διδάζει, διδάζομεν, διδάζετε, διδάζουσι(ν),
(双数第二人称διδάζετον,双数第三人称διδάζετον)
现希:θα διδάξω/διδάζεις/διδάζει/διδάζουμε/διδάζετε/διδάζουν
现代希腊语里θα加上现在时变位即构成表示持续的将来时。
现代希腊语受到“巴尔干语言联盟”的影响失去了不定式,要表达类似功能时用να加动词的变位形式。例如:
ἐδίδαξά σε κυβιστᾷν, καὶ σὺ βυθίσαι με θέλεις
Σε δίδαξα να βουτάς, και τώρα θέλεις να με πνίξεις.
我教过你跳水,而现在你却想把我淹死。